Week van de werkstress 2023 Stress en Burn-out opleiding

Meer en meer werkstress

13 november 2023

Deze week (13 tot en met 17 november 2023) is het de ‘Week van de werkstress’. Al sinds 2014 wordt deze themaweek georganiseerd. Dit om bewustwording te creëren en om werkgevers te stimuleren om werkstress onder hun werknemers te verminderen. En dat is nodig ook! De werkstress is er bij werkenden namelijk niet minder op geworden.

Recordhoogte ziekteverzuim

In 2022 bereikte het ziekteverzuim onder werknemers een recordhoogte. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat het ziekteverzuimpercentage in de laatste drie maanden van 2022 op 5,6 procent lag. Dit werd grotendeels veroorzaakt door mentale klachten, zoals overspannenheid, burn-out en depressie. Naast deze toename van ziekteverzuim door psychische klachten, duurde het verzuim gemiddeld ook nog eens 10 dagen langer dan 5 jaar daarvoor. Dit is natuurlijk erg vervelend voor de werknemer zelf, maar het vormt ook een enorme kostenpost voor bedrijven en de overheid.

Waar wordt werkstress door veroorzaakt?

De grootste veroorzaker van werkstress is de toegenomen werkdruk in veel banen. Uit onderzoek van de Arbo Unie blijkt dat vooral personeelstekorten de werkdruk doen stijgen. Het begint al bij het vinden van personeel: werkgevers hebben steeds grotere moeite om openstaande vacatures in te vullen, waardoor er meer druk komt te staan op de bestaande werknemers. Vervolgens is er geen tot weinig tijd meer om mensen goed in te werken, waardoor nieuwe werknemers in het diepe worden gegooid. Personeelstekort kan daarbij zo schrijnend zijn, dat in sommige sectoren nauwelijks tot geen verlof meer kan worden opgenomen. Werknemers kunnen daardoor niet meer goed tot rust komen. Als personeel vervolgens begint te bezwijken onder alle druk en begint uit te vallen, veroorzaakt dit een nog hogere werkdruk bij de achterblijvende collega’s. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel.

Ook het digitale tijdperk draagt bij aan stress onder werknemers. De Arbo Unie stelt dat het psychisch verzuim onder werknemers tot 25 jaar een flinke toename laat zien. Hierbij wordt social media als een belangrijke boosdoener gezien. Ook Mado Remkes, docent van onze Stress en Burn-out opleiding, constateert dat de toenemende populariteit van social media een rol speelt bij de sociale druk onder mensen: “Met de komst van social media is er een beeld ontstaan dat je alles moet kunnen, je een perfecte partner en ouder moet zijn en moet excelleren binnen je professionele carrière. Je merkt dat veel mensen vastlopen, omdat ze het gevoel hebben dat ze moeten voldoen aan dat perfecte plaatje en dat niet lukt.”

Tot slot is een belangrijke veroorzaker van werkstress de verstoorde werk-privé balans bij veel mensen. We zijn tegenwoordig haast vergroeid met onze smartphones. Hierdoor krijgen we doorlopend (24/7) e-mails en appjes binnen van werk. Ook klappen we gerust de laptop ‘s avonds nog even open voor werkzaken. De toenemende populariteit van thuiswerken vertroebelt de scheiding tussen privé en werk vervolgens nog verder. “Vóór het digitale tijdperk trokken werknemers de deur van werk achter zich dicht en waren er weinig mogelijkheden om nog met werk bezig te zijn”, schrijft Arboned. Tegenwoordig is er echter vrijwel geen ‘werkdeur’ meer en zet het werk zich voort zolang de telefoon of laptop in de buurt is. En dat terwijl het juist ontzettend belangrijk is om werk helemaal los te kunnen laten, zodat er een gezonde balans blijft bestaan tussen ontspanning en concentratie.

Maar wat is dan de oplossing?

Dat is allemaal leuk, zul je zeggen, maar dit is natuurlijk niet echt nieuws. De grote vraag blijft wat we er nou echt aan kunnen doen. Het terugdringen van werkstress blijft namelijk een uitdaging.

Een belangrijke rol in de preventie van werkstress ligt uiteindelijk bij de werkgever. Ook dat is niets nieuws, maar er gaat toch nog steeds iets niet helemaal goed. Want hoezeer werkgevers ook lijken te willen bijdragen aan de preventie ervan, werkstress onder werknemers is nog steeds een groot probleem.

Volgens de Arbo Unie moet er allereerst worden ingezet op het terugdringen van de materiële oorzaak van verzuim: het gebrek aan personeel. Het is duidelijk dat dit niet altijd in handen ligt van een werkgever, aangezien een arbeidsmarkt soms simpelweg tegen kan zitten. Maar strak bezuinigen op personeel is in elk geval geen slimme optie, aangezien je dan op termijn vrijwel onvermijdelijk tegen de dure consequentie van ziek personeel aanloopt.

De Arbo Unie stelt verder dat immateriële aspecten evenzeer belangrijk zijn. Hierbij wordt gedoeld op de sfeer op de werkvloer, waarbij mensen “gezellig” moeten kunnen werken. Volgens de Arbo Unie hebben werknemers drie basisbehoeften: autonomie, verbondenheid en bekwaamheid (ook wel de ‘zelfdeterminatietheorie’ genoemd). Men wil zelfstandig kunnen werken (met aanmoediging van bovenaf, maar zonder controle of druk), waarbij er voldoende contact is met collega’s, en waarbij er gevoeld wordt dat men competent is in de uitgevoerde werkzaamheden.

Het thema van de week van de werkstress van 2023 is (ver)binding. In deze tijd van hybride werken, toenemende individualisering en een krappe arbeidsmarkt zijn mentaal gezonde medewerkers, die zich verbonden voelen met elkaar en met de organisatie in een veilige werkomgeving, enorm belangrijk. Weerbare mensen houden zich namelijk staande in wisselende en stressvolle omstandigheden. In een veilige werkomgeving mag je vragen stellen, fouten maken, kritisch zijn en leren van elkaar. Hierdoor wordt het werkplezier verbeterd en de werkstress verminderd.

Het advies voor werkgevers is dan ook tweeledig:

Op materieel vlak: bezuinig niet op je personeel. Zorg dat je voldoende mankracht hebt voor een functie.
Op immaterieel vlak: ga in gesprek met je mensen. Ga samen op zoek naar de talenten en vaardigheden van je medewerkers en geef ze meer vertrouwen en vrijheid. Minder controle en meer erkenning en waardering zorgt voor gezonder personeel.

Een goede oplossing voor het tweede punt kan het aanstellen van een coach zijn. ABN AMRO schrijft in een rapport over ziekteverzuim dat preventiegericht personeelsbeleid cruciaal is voor de bestrijding van werkstress. Investeren in preventieve coaching is hierin een belangrijk middel: “Mentale veerkracht en weerbaarheid zijn te trainen. Coaching is niet alleen belangrijk voor het individu en het voorkomen van uitval, maar heeft ook een positieve invloed op de manier van samenwerken binnen een team.” Hierbij is de betrokkenheid van het management belangrijk, zodat zij zich actief inzetten voor preventieve maatregelen in de organisatie om werkstress te voorkomen, waaronder coaching.

Dit alles brengt met zich mee dat er een groeiende behoefte aan (preventieve) coaching op het gebied van (werk)stress bestaat. De groeiende tendens van werkstress betekent uiteindelijk ook een groeiende behoefte aan goede begeleiding op dit vlak.

Voel jij er iets voor om deze tak van coaching op te pakken?

De Academie voor Coaching en Counselling biedt meerdere opleidingen aan die jou als coach leren om mensen met stress te begeleiden. In de opleiding Stress en Burn-out Coaching en Counselling leer je hoe je mensen begeleidt die te maken hebben met langdurige stressklachten en/of burn-out. In deze opleiding leer je welke destructieve patronen leiden tot burn-out klachten en welke methodieken je kunt inzetten om mensen deze patronen te laten veranderen. Je leert ook wat er in organisaties nodig is om preventief maatregelen te nemen tegen uitval van personeel door werkstress. In de opleiding Leefstijlcoach leer je om mensen binnen hun eigen mogelijkheden en beperkingen een zo gezond mogelijk leven te laten leiden. Je leert onder andere om mensen te begeleiden bij het verbeteren van hun voedingspatroon, de balans tussen inspanning en ontspanning, stressreductie en balans werk/privé.

Mocht je meer informatie willen over deze of een van onze andere opleidingen, neem dan gerust contact met ons op.